Neanderthalers in Tynaarlo

Zo'n 50 duizend jaar geleden leefden er Neanderthalers in Drenthe. Op een aantal plaatsen hebben ze werkruigen -vuistbijlen-achtergelaten. De Nieuwe Drentse Volksalmanak heeft in elke aflevering een gedeelte over archeologie - "Van Rendierjager tot ontginner" heet dat, gevolgd door een latijns cijfer. In de Volksalmanak van 1994 schrijven J.R. Beuker en M.J.L.Th. Niekus over "Neanderthalers in Drenthe; enkele opzienbarende nieuwe vondsten". Het stuk op pagina 7 gaat over een vuistbijl die bij tynaarlo is gevonden.

"Omstreeks 1988 werd door T. Baving uit Vries de basis van een vuistbijl gevonden. De vindplaats ligt enkele kilometers ten nooden van Tynaarlo.(...) Het voorwerp is waarschijnlijk gebroken ten gevolge van vorstsplijting. Dat( ..) kunnen we afleiden uit het ontbreken van kleurpatina (Bordeaux-rood) op het breukvlak. Wel is een lichte glanspatina aanwezig, evenals een lichtrode zweem die zeer waarschijnlijk het gevolg is van ijzerdeeltjes die langs de vorstscheuren in de vuistbijl zijn gedrongen. Uit het breukvlak (...) kunnen we afleiden dat de gebruikte vuursteen bryozoën vuursteen is, beige-wit van kleur en matig fijnkorrelig. (...)Over het gehele oppervlak is kleurpatina aanwezig Zeer opvallend is het vrijwel ontbreken van windlak op eén van de zijden"

De liefde voor patina, windlak en breukvlakken is groot. De schrijvers, en volgens mij is er eén tegenwoordig archeoloog van het Drents Museum, schrijven verder over de problemen met datering: in Nederland worden de vuistbijlen niet netjes in grondlagen aangetroffen. Dat maakt het moeilijk om te zeggen hoe oud ze precies zijn. Dat moet gebeuren door vergelijking met andere bijlen, waar de ouderdom wel van bekend is. Alleen: die vergelijking gaat niet altijd op.In dit geval gaan ze er voor het gemak van uit dat de bijlen na de laatste ijstijd, het Saalien, gemaakt zijn. En dan waarschijnlijk tijdens een wat warmere periode van ongeveer 55 tot 13 duizend jaar geleden.

De vuistbijl van Tynaarlo. Schaal 1 op 1. Volgens het bijschrift is het verschil in windlak duidelijk te zien..(maar ja: wat is dat: windlak?)