Boomleeuweriken

Wat is er biezonder aan de boomleeuwerik? Het is zijn zang: omschreven als "eén van de meest lieflijk zingende vogels in Europa". Boomleeuweriken zijn trekvogels. Ze overwinteren ergens in Afrika. Ze zijn nauw verwant aan de Veldleeuwerik: ze zijn wat korter, wat dikker, en hebben een paar zwart witte vlekjes langs hun vleugelrand. De buik is opmerkelijk licht, en de gestreepte keel en borst steken er scherp tegen af. Meest duidelijke verschil is de zang: die is totaal anders. Ze zingen lululu, in plaats van het getierelier van Veldleeuweriken. Boomleeuweriken broeden niet in bossen zoals je misschien zou denken op grond van hun naam maar in open terreinen met losse bomen, zoals heidevelden.

Stand van zaken
Vorig jaar heb ik hem hier, in het Drentse A gebied, voor het eerst goed gehoord: toen zat er eén in de Zeegser duinen, en twee op het Gasterse veld. Volgens mij gaat het wel redelijk goed met de boomleeuwerik. "Vogels van Drenthe" (1982) laat twee stipjes zien in 'mijn' gedeelte van de Drentse Aa: een stipje bij, schat ik, de Zeegser Duinen, en een stipje ergens op het Balloërveld. Mijn deel - het centrale deel van het stroomdal - wordt ruwweg begrenst door de Zuidlaarderweg van Vries naar Zuidlaren en de weg van Gasteren naar Assen, en dan door de Schapendrift van Schipborg naar Gasteren en het Noord Willemskanaal en de stip op het Balloërveld ligt dus feitelijk buiten mijn stuk. Datzelfde "Drentse Vogels" meldt dat er in de jaren 1920 - 50 soms wel 6 boomleeuweriken bij elkaar zongen, ergens in de buurt van Zuidlaren. De opvolger van Vogels van Drenthe, het boek "Broedvogels van Drenthe" laat 1 broedpaar zien in mijn stuk, en 4 paar op het Balloërveld. Een inventarisatie van Staatsbosbeheer uit 1998 laat een forse toename zien in mijn gebied: 9 paar en op het Balloërveld 6. In tabelvorm:

Ik heb vorig jaar - gewoon rondfietsend- 3 zingende boomleeuweriken gevonden: 1 in de Zeegser Duinen, en 2 op het Gasterse duinen. Dit jaar ga ik de zaken grondiger aanpakken.
Boomleeuweriken in 2002
14 maart 2002
Op donderdag de 14de hoorde ik mijn eerste Boomleeuwerik van het jaar. Op het Molenveld.
17 maart 2002
Vroeg opgestaan: half zeven want: ik zou Boomleeuweriken gaan inventariseren. Gisteren was het prachtig weer, maar vandaag viel het tegen: nevelig en bewolkt. Ik wilde de Zeegser Duinen, het Molenveld en het de Gasterse Duinen afzoeken. Is grotendeels gelukt. Alleen op het Molenveld zingende Boomleeuweriken gevonden. eén meteen bij de keet van Landschapsbeheer, op het Noordelijke deel van het Molenveld, en een andere op het Zuidelijke deel, ten Westen van de grafheuvels. De Gasterse Duinen leverde niks op, Maar het is wel leuk dat je op deze manier systematisch een gebied afzoekt en zo op plaatsen komt waar je anders nooit komt. Zo ben ik het deel van de Gasterse Duinen aan de overkant van het fietspad nog nooit in geweest. Terwijl het daar er best geschikt uit ziet... Binnenkort nog maar eens een keertje.
21 maart
Zingende boomleeuwerik op het Molenveld, iets oostelijker dan de vorige keer. Misschien nog een derde? Ook over het Balloërveld gefietst, maar daar geen enkele gehoord of gezien.
25 maart
zingende boomleeuwerik op Molenveld. Op het Noordelijk deel zit er eén, mooi in het zonnetje op een Jeneverbes te zingen. Verder: nog steeds veel Kramsvogels, een roepende Groene Specht, zingende Kneu en een Roodborsttappuit bij de keet van landschapsbeheer.
26 maart 2002
Gasterse duinen-1 boomleeuwerik, zingend bij het hunebed. Dat is er dus in ieder geval eén meer dan op 17 maart.
31 maart 2002
Nog een Boomleeuwerik: bij de Zeegse duinen, op het omheinde stuk bij hotel Duinoord. Vanmiddag, met de kinderen, spelend op de zandverstuiving hoorde ik hem plotseling zingen.
2 april 2002
Molenveld. 1 Boomleeuwerik zingend bij de tweede parkeerplaats (tegenover het munitiedepot). Een andere zingend bij de keet van Landschapsbeheer.
Balloërveld, 1 Boomleeuwerik zingend bij de eerste bosjes komend vanaf Balloërveld, langs het fietspad over de hei.
17 april 2002
Twee zingende en baltsende Boomleeuweriken, eén op de bekende plek bij de keet, de andere bij de Grafheuvels op het zuidelijk deel (ongeveer ter hoogte van de plek waar ik ook op 17 maart een Boomleeuwerik hoorde).